Hãy tưởng tượng là những chú tinh binh của chúng ta giống như con nòng nọc bơi trong vũng nước. Sau khi được sinh ra từ nhà máy, các chú tinh binh di chuyển dần ra trận tuyến. Trên đường đi qua ống dẫn tinh, các chú được huấn luyện để tăng khả năng di chuyển và kĩ năng chiến đấu
>> Những bất thường bẩm sinh của cậu nhỏ
>> Viêm niệu đạo do lậu ở nam giới
Hành trình của các chú lính trì
Trong cơ thể người nam giới có hai tinh hoàn nằm trong bìu được ví như hai nhà máy chuyên sản xuất ra các chú tinh binh, nhằm duy trì và bảo tồn nòi giống.
Mỗi nhà máy, mỗi ngày cho ra đời khoảng khoảng 12 triệu tinh binh. Các chú tinh binh có kích thước vô cùng nhỏ bé, chỉ tính được bằng micromet (µ) mà thôi. Trên kính hiển vi điện tử (kính phóng đại để nhìn rõ sự vật) thì các chú tinh binh có bốn phần: Đầu, cổ, thân và đuôi. Đặc biệt là các chú tinh binh này có khả năng di chuyển rất nhanh trong dịch của đường sinh dục.Hãy tưởng tượng là những chú tinh binh của chúng ta giống như con nòng nọc bơi trong vũng nước.
Sau khi được sinh ra từ nhà máy, các chú tinh binh di chuyển dần ra trận tuyến. Trên đường đi qua ống dẫn tinh, các chú được huấn luyện để tăng khả năng di chuyển và kĩ năng chiến đấu . Chú nào có khả năng di chuyển nhanh hơn những người anh em của mình, thì chú ấy có cơ hội chiếm được trái tim nàng công chúa (trứng) khi gặp nàng trong mê cung. Hiện tương này gọi là hiện tượng thụ tinh.
Trong quá trình chuyển quân và huấn luyện rất nhiều chú lính trì đã bị hy sinh khi chưa hoàn thành được xứ mạng của mình là đánh thức nàng công chúa đang ngủ yên trong khu rừng dậm của mẹ đất. Có những chú chưa kịp lâm trận đã bị hy sinh, có những chú đã sờ được đến nàng công chúa nhưng không còn sức để đánh thức nàng dậy. Chỉ những chú nào khỏe nhất, hung dũng ngất, mang bản năng chiến thắng nhất mới là người chiến thắng.
Kẻ thù của chú lính trì
Trong suốt chặng đường từ khi sinh ra cho đến khi gặp được nàng công chúa, những chú lính trì đã phải đối mặt với bao nhiêu biết sóng gió. Những chú nào đủ khỏe, đủ sức chống trọi thì sẽ đi tiếp cuộc hành trình còn ngược lại sẽ dừng lại giữa chừng và tự hy sinh.
1 Nội tiết tố
Nội tiết tố là những chất hóa học được sản xuất ra từ một số tế bào nào đó sau đó được đưa vào máu để đến các cơ quan khác nhau và phát huy tác dụng sinh lý của nó.
Nội tiết tố có vai trò quan trọng nhất đối với sức khỏe của các chú tinh binh là các nội tiết tố sinh dục nam giới đó là: LH, FSH và testosteron.
Dù tác động theo cơ chế này hay cơ chế khác, ở giai đoạn này hay giai đoạn khác, sự suy giảm hay mất cân bằng của các nội tiết tố nói trên đều dẫn đến làm ảnh hưởng đến số lượng cũng như chất lượng của các chú lính trì.
2 Nhiệt độ
Các chú tinh binh chỉ có thể được sản sinh ra và lớn lên trong môi trường có nhiệt độ thích hợp. Thông thường nhiệt độ này khoảng 35-36 độ C , nghĩa là thấp hơn nhiệt độ của cơ thể từ 1-2 độ. Chính vì vậy, theo quy luật tự nhiên, nhà máy sản xuất tinh binh được đặt ở trong bìu.
Một số bệnh như : tinh hoàn trong ổ bụng, dãn tĩnh mạch tinh, tràn dịch màng tinh hoàn làm tăng nhiệt độ của túi bi đôi lên tương đương với nhiệt độ cơ thể sẽ ảnh hưởng rất lớn đến việc sản xuất cũng như sức khỏe của tinh binh.
Người ta cũng đã chứng minh được một số thói quen như ngâm nước nóng quá lâu, mặc quần jean quá chật, mặc quần sịp không đúng cách có thể là ảnh hưởng đến tinh binh do làm tăng nhiệt độ ở vùng nhạy cảm.
3 Độ pH
Các chú tinh binh chỉ thích bơi trong một môi trường dịch có độ axit trung tính hoặc hơi kiềm một chút (pH= 7-8). Trong môi trường acid hoặc kiềm quá sẽ làm cho các chú tinh binh bất động và có thể bị tử vong.
Do vậy, mọi nguyên nhân làm thay đổi pH dich thể của cơ thể đều có thể làm thay đổi độ axit của tinh dịch làm ảnh hưởng đến sức khỏe của các chú tinh binh.
4 Lối sống ảnh hưởng tới sinh sản tinh trùng
Nghiện rượu, thuốc lá và ma tuý làm giảm khả năng sản sinh tinh binh của túi bi đôi, giảm độ di động của các chú tinh binh, làm cho các chú tinh binh trở nên yếu ớt không thể chạy đến với trứng được hoặc không có khả năng xuyên thành vỏ trứng để để vào trụ tinh
Căng thẳng, stress, bực tức, mất ngủ làm cho các chú tinh binh trở nên ốm yếu hơn nên làm giảm khả năng thụ thai với trứng.
5 Thức ăn
Chế độ ăn thiếu một chất như: vitamin A, vitamin E, một số acid béo, acid amin và kẽm có thể ảnh hưởng trực tiếp lên nhà máy sản xuất tinh binh. Các loại thức ăn chứa nhiều dư lượng hormone sinh dục như các gốc hóa học có tính estrogenic yếu, nếu tích tụ lâu ngày, có thể ức chế sinh tinh.
6 Các bệnh viêm nhiễm
Vi rút quai bị là một trong những loại vi rút có ái tinh mạnh đối với các tế bào mầm sinh dục ở tinh hoàn. Nó là một trong nhưng nguyên nhân phổ biến gây vô sinh nam giới. Một số bệnh viêm tinh hoàn, viêm đường sinh dục do lao, giang mai… cũng làm thương tổn đến tế bào dòng tinh ảnh hưởng đến việc sinh sản tinh trùng.
7 Các biện pháp điều trị
Sau chay tia xạ, truyền hóa chất để điều trị các bệnh ung thư hay nhiễm chất độc màu da cam ảnh hưởng đến quá trình sản xuất con giống, làm biến dạng các chú lính trì.
8 Các yếu tố môi trường
Thuốc trừ sâu và các dung môi hữu cơ đã được nhiều nghiên cứu chứng minh có tác động xấu đến quá trình sinh tinh và làm giảm sô lượng và chất lượng tinh binh.
9 Từ trường
Người ta đã chứng minh rẳng từ trường dù với tần số thấp nhưng cường độ tiếp xúc cao cũng có thể gây tổn hại đến quá trình sản xuất con giống. Trong môi trường sống hiện này, từ trường chủ yếu được tạo bởi các thiết bị điện gia dụng, thiết bị điện công nghiệp hoặc đường dẫn truyền điện đặc biệt quan trọng là điện thoại di động.
BS Nguyễn Hoài Bắc