Sao biển là loại động vật không có xương sống. Thân mềm có dạng sao 5 cánh, (đôi khi nhiều cánh) hoặc hình 5 cạnh, kích thước từ vài chục cm trở lên. Cơ thể dẹt bên, nhỏ dần về phía đầu cánh, có những đường gân rõ từ giữa cơ thể tỏa ra và đường viền chạy ở rìa cánh. Lỗ miệng và lỗ hậu môn ở 2 cực đối diện. Các bản của da có gai nhỏ.
Trên thế giới có hơn 1.500 loài sao biển, phân bố khắp vùng biển và đại dương, trừ những vùng nước bị ngọt hóa. Loài sao biển chịu sống ở độ sâu tận đáy biển khoảng 8.500m.
Ở Việt Nam có khoảng 10 loài sao biển, đa số cho thịt rất ngon và quý. Thức ăn của sao biển là cá, ốc, trai, mực tôm và các loại có thân mềm khác. Một số loài sao biển có khả năng lộn dạ dày ra ngoài để bao lấy những thức ăn có kích thước lớn rồi tự tiêu hóa ngay bên ngoài cơ thể của chúng.
Thụ tinh của sao biển được thực hiện ngay trong nước biển. Sau nhiều lần biến đổi, ấu trùng mới trở thành con sao biển trưởng thành.
Thịt sao biển được chế biến như sau:
Sao biển bắt hoặc mua về mổ cắt bỏ toàn bộ dạ dày, ruột rửa sạch bằng nước muối sinh lý 9‰ thái mỏng dùng tươi hoặc phơi sấy khô. Khi dùng sao thơm vàng tán bột rây thật mịn.
Sao biển là một loài hải sản rất quý, có tác dụng như loài hải sâm (sâm biển – Holuthuria) được dùng làm thuốc bồi dưỡng cho cơ thể ở những người thường yếu mệt, hoặc suy giảm sức đề kháng (suy nhược cơ thể chưa rõ nguyên nhân) ở những người mới ốm dậy, phụ nữ sau sinh đẻ và trẻ em chậm phát triển có dấu hiệu còi xương (bụng to, đít teo….) trẻ em hay khóc khó ngủ về đêm, ra mồ hôi nhiều…. (chúng ta cũng nên cần phân biệt nếu trẻ em ra mồ hôi nhiều có chảy nước mũi, nước dãi khó ngủ trong đêm phải đi khám bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng, để loại trừ có VA hay không) sử dụng sao biển rất tốt.
Dạng dùng thông thường là thịt sao biển nấu chín để ăn, hoặc lấy bột sao biển pha trộn trong cháo còn đang nóng để ăn.
Liều dùng mỗi ngày từ 6 – 10g sao biển, ngày dùng 3 lần: sáng, trưa, chiều hoặc tối.
Cũng có thể rửa sạch sao biển rồi nướng thơm vàng trên lửa than hồng, ngâm vào rượu 35 – 400 (tỷ lệ 1/5) sau 1 tháng rưỡi đến 2 tháng (ngâm càng lâu chất lượng càng tốt) khi uống khuấy đều, ngày uống 2 lần trước bữa ăn, mỗi lần 1 cốc nhỏ khoảng 5 – 6ml (tối đa là 10ml), với người lớn, trẻ em, không nên uống vì có rượu.
Từ sao biển đã chiết xuất ra được 1 chất kích thích có tính miễn dịch rất tốt có tác dụng phòng chống một số bệnh: ung thư, các bệnh viêm nhiễm khác. Sao biển còn có tác dụng như những thuốc kháng sinh mạnh.
Theo kinh nghiệm trong lâm sàng ở Trung Quốc sao biển còn được điều trị bệnh Basedow đơn thuần. Liều lượng sao biển 50g sắc uống thường xuyên. Cơ chế này hoàn toàn phù hợp với việc nhiều bệnh nhân dùng rong biển trong điều trị dự phòng bệnh Basedow đơn thuần.
BS: Trang Xuân Chi