1. Hoạt động sinh lý tay chân
>> Hệ vận động
Trong cuộc sống hàng ngày, những thao tác vận động như đi, đứng, cầm, nắm đều chịu sự chi phối hệ thần kinh – cơ – xương khớp. Bộ não đưa ra “lệnh vận động” và các sợi dây thần kinh dẫn truyền thông tin đến hệ cơ xương khớp của tay – chân. Đặc điểm của các dây thần kinh thường kéo dài và phân bố khắp cơ thể.
Cơ – Xương – Khớp – Dây thần kinh giúp duy trì hoạt động sinh lý của tay chân
Cơ bám vào xương, dưới sự chỉ đạo của hệ thần kinh, cơ co và làm xương cử động theo ý muốn. Trong các bắp cơ có nhiều mạch máu và dây thần kinh, chia thành nhiều nhánh nhỏ đến từng sợi cơ, nhờ thế mà cơ thể tiếp nhận được chất dinh dưỡng và kích thích. Khi dây thần kinh và mạch máu nuôi dưỡng bị chèn ép, các tế bào cơ không nhận được nguồn năng lượng cho hoạt động và gây nên hiện tượng tê nhức, đau mỏi chân tay.
2. 2. Triệu chứng tê nhức chân tay
>> >> Tranh vui về tê nhức chân tay
>> Đau dây thần kinh hông gây tê nhức hông, chân
Tê nhức chân tay có biểu hiện khác nhau từng người do tùy thuộc vào vị trí dây thần kinh và mạch máu bị chèn ép. Nhiều người bị tê nhức ở tay, nhưng có người bị tê ở chân. Có người tê đồng thời cả 2 phía, nhưng nhiều người chỉ tê đơn thuần một phía.
Tê đầu ngón tay cảm giác như châm chích, khó chịu
Ban đầu tê chân tay thường xuất hiện từ đầu ngón ở các chi với cảm giác tê rần như bị châm chích. Sau đó cảm giác tê sẽ tăng dần và lan dần đến bàn chân, bàn tay, cổ chân, cổ tay và gây lên hiện tượng tê bì gót chân, mỏi cánh tay, mỏi bắp chân.
Tê tay thường xuất hiện khi cử động bàn ngón tay như: cầm nắm dụng cụ lao động lâu; lái xe máy đi xa, có khi đang đi xe phải dừng lại và vẩy tay mấy cái cho đỡ tê rồi mới đi tiếp được; có khi tê tay xuất hiện trong lúc nghỉ ngơi như khi đang ngủ bị thức giấc vì tê và đau các ngón tay, người bệnh phải dậy đi lại và vẩy tay một lúc cho đỡ tê mới ngủ tiếp.
Tê nhức bàn chân gây ảnh hưởng đến vận động
Tê chân thường đau dọc theo dây thần kinh tọa (dây thần kinh chi phối hoạt động của chân). Tê nhức bắt đầu từ thắt lưng sau đó đau dọc ra phía sau mông, thẳng xuống sau đùi, sau bắp cẳng chân tới phía ngoài bàn chân, ngón chân. Nhưng cũng có người đau dọc từ lưng eo phía ngoài xuống ngoài động mạch cẳng chân tới tận ngón chân út. Nếu đi lại nhiều, đứng nhiều, ngồi nhiều, nằm nhiều trong một ngày, thì mức độ tê nhức lại nặng hơn.
Nếu không được khắc phục sớm có thể dẫn đến mất cảm giác ở tay chân, teo cơ và ảnh hưởng trực tiếp tới chức năng vận động của chân tay.
Đặc biệt, mùa đông, thời tiết lạnh, ẩm, gió hoặc thời tiết thay đổi khiến tình trạng tê nhức, tê buốt chân tay nặng hơn, khó chịu và ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống.
3. Nguyên nhân
>> Tê nhức chân tay do thoái hóa cột sống
>> Tê nhức chân tay do chèn ép dây thần kinh
>> Tê nhức chân do đau dây thần kinh tọa
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến Tê nhức chân tay, nhưng nguyên nhân chính là do hệ thần kinh và mạch máu bị chèn ép, khiến khí huyết khó lưu thông.
Các bệnh lý thường gây chèn ép dây thần kinh và mạch máu đến chân tay như : thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống, gai cột sống, hội chứng ống cổ tay …
Thoái hóa cột sống cổ, thoát vị đĩa đệm gây chèn ép dây thần kinh tay
+ Đối với thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ, hay thoái hóa đốt sống cổ thường dẫn đến chèn ép dây thần kinh mạch máu ở cánh tay dẫn đến tê nhức tay.
Thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm gây chèn ép dây thần kinh tọa
+ Đối với thoát vị đĩa đệm đốt sống thắt lưng hay thoái hóa đốt sống thắt lưng thường chèn ép dây thần kinh chi phối hoạt động của chân hay còn gọi đau dây thần kinh tọa.
Hội chứng ống cổ tay chèn ép dây thần kinh cổ tay
+ Hội chứng ống cổ tay bắt nguồn từ việc dây thần kinh giữa của lòng bàn tay bị chèn ép tại ống cổ tay. Đôi khi các gân cơ tay bị viêm hoặc các vết sưng khác có thể làm hẹp ống cổ tay và làm cho dây thần kinh giữa bị chèn ép.
+ Ngoài ra, một số bệnh lý khác tuy không gây chèn ép dây thần kinh nhưng lại làm tổn thương dây thần kinh như viêm dây thần kinh ngoại biên, bệnh lý tiểu đường, cao huyết áp…
+Cũng có thể tê chân tay là kết quả của tác dụng phụ khi dùng thuốc chứa một trong các thành phần: lithium, nitrofurantoin, cisplatin, hydralazine, amitriptyline, sulfonamides, amiodarone, dapsone, disulfiram, chlaramphenicol.
+Chế độ dinh dưỡng không đầy đủ (thiếu vitamin và khoáng chất) hay sự lão hóa tự nhiên của cơ thể cũng là nguyên nhân khiến gia tăng tê nhức chân tay ở người cao tuổi.
+ Hiên nay, tê nhức chân tay đang có xu hướng trẻ hóa. Sự chuyên nghiệp hóa trong công việc giúp tăng hiệu quả lao động nhưng lại là nguyên nhân khiến cơ thể ít hoạt động, máu lưu thông kém, hoặc làm việc trong môi trường điều hòa lạnh.
4. Chế độ dinh dưỡng và tập luyện thể dục
>> Tự chăm sóc để cải thiện chứng đau nhức xương khớp
>> Ăn uống, vận động đẩy lùi cơn đau nhức xương khớp
Người bị tê nhức chân tay cần chú ý đến chế độ ăn và cần được bổ sung đầy đủ vi khoáng chất B1, B12, acid folic thường có trong những thực phầm như: đậu tương, đậu xanh, lạc vừng, rau diếp, lòng đỏ trứng.
Tập thể dục giúp cải thiện tình trạng tê nhức chân tay
Thường xuyên tập thể dục đặc biệt là các động tác ở tay và chân giúp lưu thông máu tốt hơn. Tránh ngồi lâu hoặc nằm lâu ít vận động, đi giày dép quá chật.
Người bị tê nhức chân tay nên hạn chế làm việc trong môi trường lạnh, ẩm, gió. Giữ ấm bàn tay, bàn chân và ngâm tay, chân trong nước ấm có pha muối giúp máu lưu thông thông tốt và đỡ tê hơn. Tăng hoạt động chân tay khi tay chân cảm thấy quá lạnh.
5. Điều trị tê nhức chân tay
>> Điều trị Tê nhức chân tay
Hiện nay phương pháp điều trị tê nhức chân tay đã có nhiều tiến bộ và có nhiều lựa chọn. Điều trị tê nhức chân tay cần chú ý dựa theo nguyên nhân. Một số thuốc được sử dụng làm giảm các triệu chứng tê nhức như : thuốc giảm đau, khàng viêm như nhóm NSAIDs, corticoid, thuốc chống trầm cảm, thuốc chống co giật …
Thuốc giảm đau giúp giảm nhanh các triệu chứng viêm đau, tê nhức
+ Thuốc kháng viêm non-steroid giúp giảm đau như Ibuprofen (Motrin, Advil, Nuprin, NeoProfen) ; Ketoprofen (Actron, Orudis, Oruvail) ; Naproxen (Anaprox, Naprosyn, Aleve) …
+Thuốc chống trầm cảm giúp giảm tê nhức Amitriptyline (Elavil); Nortriptyline (Pamelor, Aventyl HCl).
+ Thuốc điều trị đống kinh cũng giúp giảm tê nhức venlafaxine; gabapentin; carbamazepine; lamotrigine…
Ưu điểm của các thuốc tây y giúp giảm triệu chứng tê nhức chân tay nhanh. Nhưng không nên lạm dụng thuốc giảm đau trong thời gian dài do tác dụng phụ của các thuốc này, nhất là trên đường tiêu hóa cũng như gan, thận. Điểm lưu ý quan trọng là đối với những bệnh nhân có cơ địa dị ứng, hen suyễn, viêm loét dạ dày bệnh mạn tính về tim mạch, thận, gan…cần thận trọng khi dùng thuốc để tránh tai biến do thuốc gây ra.
Tê nhức chân tay Bảo Nguyên giúp khắc phục triệu chứng tê nhức, đau mỏi chân tay
Người bệnh cũng cần chú ý điều trị tích cực các bệnh là nguyên nhân có thể gây ra tê nhức chân tay như thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, hội chứng ống cổ tay, viêm dây thần kinh ngoại biên, tiểu đường …
Trong khi đó, các biện pháp không dùng thuốc lại tỏ ra vừa hiệu quả lại an toàn. Các biện pháp này là giảm cân nếu thừa quá cân, giảm tải cho các khớp bị tổn thương như dùng nạng, tránh đứng lâu, tránh cúi đột ngột, dùng các phương pháp vật lý trị liệu như xoa bóp, mát xa…Đồng thời người bệnh nên ưu tiên dùng các sản phẩm có nguồn gốc thảo dược như Tê nhức chân tay Bảo Nguyên. Được bào chế hoàn toàn từ các thảo dược, Tê nhức chân tay Bảo Nguyên giúp tăng cường lưu thông máu đến các khớp, giúp đưa chất dinh dưỡng tới các khớp, khắc phục các triệu chứng đau nhức, tê mỏi các khớp ở tay, chân, cột sống và phòng ngừa thoái hóa khớp. Để có hiệu quả cao nhất, người bệnh nên ưu tiên sử dụng 3 viên/lần, ngày 2 lần giúp giảm đau nhức xương khớp, duy trì hoạt động tự nhiên của chân tay, duy trì sức khỏe ở người cao tuổi.
DS. Thanh Tú
Số điện thoại tư vấn: 043.995.3167