U máu là khối u lành tính hay gặp nhất của gan. 5 – 7% người khỏe mạnh có thể xuất hiện u máu ở gan. Tỉ lệ có u máu trong gan ở nữ gặp nhiều hơn 6 lần so với nam giới và thường có kích thước lớn so với nam giới. Vị trí u máu thường ở gan phải và vùng dưới bao gan.
Vì sao có u máu trong gan? U máu trong gan đến nay chưa được rõ nguyên nhân. Hormon sinh dục nữ có thể đóng vai trò trong việc hình thành và phát triển của u máu. Tuy gọi là khối u nhưng đây là khối u lành tính rất ít khi ác tính. U máu không chỉ xuất hiện ở gan mà có thể xuất hiện ở bất cứ vị trí nào của cơ thể.
Những biểu hiện của u máu trong gan U máu trong gan có 2 thể: thể mao mạch và thể hang. Phần lớn u máu trong gan không có triệu chứng, mà do tình cờ phát hiện ra trong các trường hợp như: kiểm tra sức khỏe, siêu âm gan hoặc chụp cắt lớp vi tính. U máu có thể một khối hoặc nhiều khối. Kích thước của u có khi nhỏ hơn 1cm, đôi khi có thể to hơn 4cm, thậm chí khổng lồ. Trong một số ít trường hợp, u máu có kích thước hoặc nằm ở vị trí gần bao gan gây chèn ép hoặc có huyết khối trong khối u gây ra các triệu chứng: đau bụng, buồn nôn hoặc gan to. Hiếm khi u máu trong gan tự nhiên bị vỡ mà thường vỡ khi bị ngã hoặc bị chấn thương vào vùng gan. Tuy nhiên, u máu to khi vỡ cũng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng do chảy máu.
Phát hiện sớm u máu trong gan bằng cách nào? Vì u máu trong gan thường không gây ra các triệu chứng, bởi vậy, việc chẩn đoán chủ yếu dựa vào các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như: siêu âm, chụp CT hoặc cộng hưởng từ hạt nhân (-MRI), chụp nhấp nháy phóng xạ hoặc SPECT;Chụp mạch… hiếm khi người ta phải tiến hành chụp động mạch để chẩn đoán. Có thể dùng kim nhỏ chọc hút vào khối u tại gan thấy có nhiều hồng cầu.Trên siêu âm, u máu trong gan có thể là khối tăng âm đối với thể mao mạch hoặc giảm âm trong u máu thể hang. Các xét nghiệm máu thường không có thay đổi gì, tuy nhiên trong trường hợp u máu kích thước lớn xét nghiệm công thức máu có thể thấy giảm số lượng tiểu cầu. Cần chẩn đoán phân biệt u máu trong gan với ung thư gan Ung thư gan thường xuất hiện ở người bị viêm gan mạn tính, hay gặp là do viêm gan B, C, do rượu, viêm gan tự miễn. Ít gặp ung thư gan trên người có gan lành hoàn toàn. Xét nghiệm máu có thể thấy αFP (αfeto protein) tăng cao, đây là một protein được sản sinh trong thời kỳ bào thai ở người lớn chỉ tồn tại trong máu với lượng rất thấp dưới 10ηg/ml. Khi phát hiện u máu trong gan, cần làm gì ? Khi phát hiện u máu trong gan, người bệnh thường có tâm trạng lo lắng và tìm cách điều trị. Tuy nhiên, hầu hết u máu trong gan không cần điều trị, đây là khối u lành tính, hiếm khi gây ác tính. Cho tới nay, chưa có một loại thuốc nào có tác dụng làm mất hoặc giảm kích thước của khối u. Người ta chỉ điều trị khi khối u máu to lên nhanh chóng hay rất to thì có thể trị liệu để phòng u máu vỡ gây xuất huyết nguy hiểm tính mạng hoặc u to gây đau do chèn ép nhưng biến chứng này rất hiếm. Phương pháp điều trị có thể phẫu thuật cắt một phần gan có u hoặc có thể làm thuyên tắc động mạch nuôi khối như đốt, trị xạ… Bs. Phạm Thị Nguyệt |